در دنیای سیستمهای هیدرولیک، هر اتصال کوچک نقشی حیاتی در ایمنی، بازدهی و دوام تجهیزات ایفا میکند. یکی از این اجزای کلیدی، سرشیلنگ پرچی JIC37 درجه است که بهدلیل طراحی مخروطی دقیق خود و قابلیت آببندی عالی، بهعنوان یکی از پرکاربردترین نوع اتصالات در سیستمهای فشار قوی شناخته میشود.
در این مقاله، با تکیه بر دادههای فنی مستندات رسمی پارس هیدرولیک (برگرفته از کاتالوگ CAST CAT.pdf) و تجربیات صنعتی در زمینه طراحی و تولید اتصالات، به بررسی جامع سرشیلنگ پرچی JIC37 درجه خواهیم پرداخت؛ از ساختار، استانداردها، فرآیند تولید و پوششدهی تا مزایا و کاربردهای آن در صنایع پیشرفته.
سرشیلنگ پرچی JIC37 درجه چیست؟
سرشیلنگ پرچی JIC (Joint Industry Council) با زاویه مخروط ۳۷ درجه یکی از پرمصرفترین اتصالات پرچی در سیستمهای هیدرولیکی و پنوماتیکی است. این نوع اتصال اولینبار در آمریکا معرفی شد و استاندارد رسمی آن در مستند SAE J514 ثبت گردید.
در ساختار این اتصال، زاویهی ۳۷ درجه در قسمت نری (Male Cone) و زاویهی متناظر در مادگی (Female Seat) موجب ایجاد آببندی فلز به فلز (Metal to Metal) میشود. این ویژگی باعث شده تا در فشارهای بالا و شرایط سخت کاری، عملکردی بدون نشتی ارائه دهد.
استانداردهای مرتبط با سرشیلنگ JIC37 درجه
اتصالات JIC بر اساس چند استاندارد بینالمللی طراحی و تولید میشوند که پارس هیدرولیک نیز تمامی آنها را رعایت میکند:
| استاندارد | حوزه کاربرد | توضیحات |
|---|---|---|
| SAE J514 | ایالات متحده | استاندارد اصلی طراحی و ابعاد اتصالات JIC37° |
| ISO 8434-2 | بینالمللی | معادل بینالمللی SAE برای اتصالات مخروطی ۳۷ درجه |
| DIN 2353 | اروپایی | در برخی ترکیبها، رزوههای متریک با همان زاویه آببندی تطبیق داده میشود |
| ASTM A105/AISI 316L | مواد اولیه | تعیین ویژگیهای مکانیکی و شیمیایی فولاد و استنلساستیل در ساختمان اتصال |
پارس هیدرولیک با بهرهگیری از ماشینکاری CNC پنجمحوره و کنترل ابعادی بر اساس تلورانس ±0.05mm، دقت زاویه ۳۷ درجه را تا کمتر از ۰.۲ درجه تضمین میکند.


اجزای تشکیلدهنده سرشیلنگ پرچی JIC37 درجه
سرشیلنگ JIC معمولاً از سه بخش اصلی تشکیل میشود:
- بدنه نری (Straight Male JIC): دارای رزوه خارجی و مخروط داخلی ۳۷ درجه.
- فریت یا زیتون (Ferrule): حلقه فلزی که با پرچ شدن، اتصال شیلنگ به بدنه را تضمین میکند.
- بدنه اتصال به شیلنگ (Hose Tail): قسمت انتهایی که داخل شیلنگ قرار میگیرد و توسط دستگاه پرچ، اصطکاک و فشار تثبیت میشود.
در سرشیلنگهای نری پرچی (Straight Male JIC)، بدنه بهگونهای طراحی میشود که پس از پرچ شدن، تحمل فشار تا ۴۲۰ بار (برابر با Code 62) را داشته باشد.
فرآیند تولید در پارس هیدرولیک
مطابق صفحات ۳ و ۶ از مستند CAST CAT، پارس هیدرولیک در طراحی و تولید سرشیلنگهای JIC37 درجه از طیف جدید فرآیندهای مهندسی استفاده میکند که شامل مراحل زیر است:
۱. انتخاب متریال
- فولاد کربنی با پوشش Zn–Ni: برای کاربردهای عمومی و صنایع سنگین.
- استنلس استیل AISI 316L: برای محیطهای خورنده، پتروشیمی، دریایی و غذایی.
۲. عملیات ماشینکاری دقیق
بدنه و رزوهها توسط ماشینهای تراش CNC با ابزارهای چندمحوره تولید میشوند تا زاویه، عمق رزوه و پرداخت سطح رزوهها با استانداردهای SAE کاملاً منطبق باشد.
۳. عملیات حرارتی
سختکاری کنترلشده با دمای ۸۶۰ تا ۸۸۰ درجه سانتیگراد جهت افزایش مقاومت مکانیکی و جلوگیری از تغییر فرم در فشارهای بالا.
۴. پوششدهی ضدخوردگی Zn-Ni
مطابق فرآیند جدید پارس هیدرولیک مستند به صفحه ۳ کاتالوگ، پوشش Zinc–Nickel جایگزین گالوانیزه کرومی شده است که مقاومت تا ۷۲۰ ساعت تست اسپری نمک (ASTM B117) را فراهم میکند.
۵. کنترل آلودگی (Anti-Pollution Process)
فرآیند جدید پاکسازی و فیلتراسیون با هوای خشکشده باعث حذف کامل برادهها و ذرات فلزی از مسیر داخلی اتصال میشود و سطح تمیزی تا کلاس ISO 4406 Level 5 را تضمین میکند.
مکانیزم آببندی در سرشیلنگ پرچی JIC37 درجه
اصول عملکرد این اتصال بر پایه تماس مخروطی ۳۷ درجه است.
هنگامی که رزوه بسته میشود، سطح مخروطی نر به مادگی فشار آورده و فشار محوری رزوه به نیروی شعاعی فشاری در سطح فلز به فلز تبدیل میشود.
ویژگیهای کلیدی آببندی:
- عدم نیاز به اورینگ یا تفلون در محل تماس.
- تحمل فشار تا ۴۲۰ بار در سایزهای ۱/۴ اینچ تا ۱ اینچ.
- توان مقاومت در برابر شوکهای هیدرولیکی ناشی از تغییر فشار ناگهانی.
مزایای سرشیلنگ پرچی JIC37 درجه پارس هیدرولیک
- دقت بالا در زاویه آببندی (۳۷° ±۰.۲)
- قابلیت تحمل فشار بالا در خطوط فشار قوی و سروو.
- پوشش ضدخوردگی پایدار Zn–Ni.
- تطبیق با استانداردهای SAE J514 / ISO 8434-2.
- سهولت مونتاژ و جداسازی بدون نیاز به ابزار خاص.
- قابلیت استفاده در سیستمهای چندبار باز و بستهشونده.
- تبادلپذیری جهانی (Interchangeability) با سایر برندهای معتبر بینالمللی.
کاربردهای صنعتی سرشیلنگ JIC37 درجه
بر اساس بخش APPLICATION FIELDS در صفحه ۷ CAST CAT، این نوع اتصال در صنایع گستردهای استفاده میشود که پارس هیدرولیک نیز در همین حوزهها فعالیت دارد:
| صنعت | نوع کاربرد | توضیح |
|---|---|---|
| نفت و گاز | خطوط فشار قوی و انتقال هیدرولیک | اتصال بین بلوکهای کنترل و محرکها |
| پتروشیمی و شیمیایی | سیالات خورنده و واکنشزا | استفاده از استیل 316L |
| خودروسازی و ماشینآلات سنگین | سیستم ترمز و هیدرولیک فرمان | مقاومت بالا در برابر لرزش |
| کشاورزی و ماشینآلات عمرانی | اتصالات قابل تعویض سریع | اتصال پمپ و سیلندر |
| صنایع ریلی و هوایی | انتقال سوخت، روغن و خنککننده | اتصالات سبک و مقاوم در دماهای بالا |
بررسی فنی فشار کاری
در پارس هیدرولیک، سرشیلنگهای پرچی JIC37 درجه مطابق با (210 Bar) و (420 Bar) طراحی و تولید میشوند.
| قطر نامی (اینچ) | فشار کاری Code 2 | فشار کاری Code 1 | مقاومت تست فشار (Burst) |
|---|---|---|---|
| 1/4” | 210 Bar | 420 Bar | 950 Bar |
| 3/8” | 210 Bar | 420 Bar | 900 Bar |
| 1/2” | 210 Bar | 420 Bar | 850 Bar |
| 3/4” | 210 Bar | 420 Bar | 800 Bar |
| 1” | 210 Bar | 420 Bar | 760 Bar |
تمامی دادهها بر اساس آزمونهای فشار داخلی (Proof Pressure Test) و ترکیدگی (Burst Test) واحد کنترل کیفیت پارس هیدرولیک مستند شدهاند.
تستها و کنترل کیفیت
کارخانه پارس هیدرولیک با پیادهسازی استانداردهای ISO 9001:2015 و مقررات DIN EN ISO 8434، هر قطعه را در سه مرحله کنترل میکند:
- تست ابعادی: اندازهگیری زاویه، عمق، قطر رزوه و مخروط با ابزار CMM.
- تست فشار هیدرواستاتیک: تا ۱.۵ برابر فشار کاری.
- تست خوردگی در مه نمکی (Salt Spray): بر اساس ASTM B117.
نتایج نشان میدهد که حتی پس از ۵۰۰ ساعت تست، سطح پوشش Zn–Ni فاقد هرگونه زنگ سفید است.
تفاوت سرشیلنگ پرچی JIC با سایر اتصالات
| نوع اتصال | زاویه آببندی | نوع آببندی | فشار کاری | نیاز به آببند جانبی |
|---|---|---|---|---|
| JIC 37° | 37 درجه | فلز به فلز | تا ۴۲۰ بار | ندارد |
| DIN 24° (ISO 8434-1) | 24 درجه | فلز به فلز/اورینگی | تا 800 بار | اختیاری |
| ORFS (ISO 8434-3) | Flat Face | اورینگی (O-ring) | تا 600 بار | دارد |
| NPT/BSPT | مخروطی رزوهای | آببندی رزوه | تا 300 بار | نیاز به تفلون یا چسب دارد |
نتیجه:
سرشیلنگ JIC37 ضمن سادگی مونتاژ، سازگاری بالایی دارد و برای سیستمهایی که نیاز به اتصال سریع با آببندی مطمئن دارند، گزینهای ایدهآل است.
نکات نصب و مونتاژ سرشیلنگ پرچی JIC37 درجه
- قبل از نصب، رزوهها و مخروط را با پارچه خشک تمیز کنید.
- از گریس مخصوص مونتاژ رزوهای برای کاهش اصطکاک استفاده کنید.
- از بستن بیشازحد اجتناب کنید؛ گشتاور باید با آچار ترکمتر کنترل شود.
- در صورت وجود نشتی، اتصال را باز کرده و سطوح آببندی را بررسی نمایید.
- از ابزار بادی برای سفت کردن استفاده نشود (افزایش بیشازحد گشتاور).
جمعبندی
سرشیلنگ پرچی JIC37 درجه پارس هیدرولیک ترکیبی از دقت مهندسی، مقاومت مکانیکی بالا و کیفیت سطحی فوقالعاده است.
این اتصال با تطبیق کامل با استانداردهای بینالمللی، گزینهای مطمئن برای صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، ماشینسازی و تجهیزات هیدرولیکی محسوب میشود.
چنانچه در پروژههای خود به دنبال اتصالات مطمئن بدون نشتی، ضدخوردگی و با طول عمر بالا هستید، سرشیلنگهای JIC پارس هیدرولیک انتخابی مطمئن خواهند بود.
پرسش و پاسخ متداول (FAQ)
۱. آیا سرشیلنگ پرچی JIC37 درجه قابل اتصال به اتصالات DIN 24° است؟
خیر، زاویه و نوع آببندی این دو استاندارد متفاوت است (۳۷° در مقابل ۲۴°). اتصال آنها نیاز به مبدل یا آداپتور دارد.
۲. برای چه فشارهایی مناسب است؟
در مدل Code 61 تا ۲۱۰ بار و در مدل Code 62 تا ۴۲۰ بار. البته در تستهای مخرب، تا بیش از ۹۰۰ بار نیز مقاومت نشان داده است.
۳. چه تفاوتی بین مدل فولادی و استنلس وجود دارد؟
مدل فولادی برای مصارف عمومی و فشارهای معمولی مناسب است؛ مدل استنلس برای محیطهای خورنده (دریایی و شیمیایی) استفاده میشود.
۴. آیا میتوان از نری JIC37 در سیستمهای پنوماتیک استفاده کرد؟
بله، ولی توصیه میشود تنها در فشارهای پایینتر از ۱۰ بار و با آببند مناسب استفاده شود؛ چرا که طراحی اصلی آن برای سیالات روغنی در فشار بالاست.
۵. چگونه میتوان از کیفیت سرشیلنگ اطمینان حاصل کرد؟
محصولات پارس هیدرولیک دارای کد رهگیری و تستبرگ فشار هستند. هر قطعه پیش از ارسال، در واحد کنترل کیفیت بررسی و مهر QC میگیرد.
کلام پایانی:
سرشیلنگ پرچی JIC37 درجه پارس هیدرولیک، نتیجهای از دو دهه تجربه در طراحی دقیق، پوشش ضدخوردگی پیشرفته و انطباق کامل با استانداردهای جهانی است. با انتخاب این نوع اتصال، ایمنی، دوام و کارایی سیستم هیدرولیکی شما تضمین میشود.



سرشیلنگ کاترپیلاری نیم خم کلاس 3000 | SAE FLANGE 3000 Elbow45° – SAE J518