مرجع کامل جدول استاندارد اتصالات هیدرولیک (DIN 2353 / ISO 8434-1) | پارس هیدرولیک
در هر سیستم هیدرولیک، اتصال بین لوله‌ها، شیلنگ‌ها و تجهیزات، قلب تپنده‌ی ایمنی و عملکرد بهینه آن سیستم است. کوچک‌ترین خطا در انتخاب یا نصب یک اتصال می‌تواند منجر به نشتی سیال تحت فشار بالا، افت کارایی سیستم، یا حتی خرابی کامل مجموعه شود. به همین دلیل آشنایی با جدول استاندارد اتصالات هیدرولیک از اهمیت حیاتی برخوردار است.
این جداول، اطلاعات دقیقی از ابعاد اسمی لوله (Tube Outer Diameter)، نوع رزوه (BSP، NPT، Metric، UNF)، فشار کاری مجاز (Working Pressure) و گشتاور بستن استاندارد (Torque) ارائه می‌کنند و مبنای طراحی، انتخاب و مونتاژ اتصالات در پروژه‌های صنعتی هستند.
در این مقاله، که بر پایه‌ی مستندات فنی و جداول معتبر پارس هیدرولیک (بر اساس DIN 2353 و ISO 8434-1) تنظیم شده است، شما به یک مرجع کامل برای جدول سایزبندی اتصالات هیدرولیک، فشار کاری در سری‌های L و S، و گشتاورهای پیشنهادی برای مونتاژ دقیق دست خواهید یافت.
مفهوم و ضرورت استفاده از جداول استاندارد اتصالات
اتصالات هیدرولیک در واقع رابط بین اجزای مختلف سیستم هستند که وظیفه دارند در برابر فشارهای بسیار بالا (گاهی تا ۸۰۰ بار) نشتی صفر درصد را تضمین کنند. برای این کار، هر جزء باید مطابق با استانداردهای دقیق بین‌المللی طراحی و تولید شود.
دو استاندارد اصلی در جهان برای طراحی و طبقه‌بندی اتصالات فلزی عبارتند از:
- DIN 2353 (Germany / Europe)
- ISO 8434-1 (International)
این استانداردها، سایز لوله‌ها (Tube OD)، ضخامت دیواره، جنس مواد، فشار کاری مجاز، روش‌های آب‌بندی و حتی نوع رزوه را مشخص می‌کنند.
جداول استاندارد، در حقیقت خلاصه‌ای از محاسبات مهندسی مربوط به استحکام مواد و مقاومت در برابر فشار هستند که باعث می‌شوند نصاب یا مهندس بدون هیچ‌گونه ابهامی بتواند سایز و نوع صحیح اتصال را انتخاب کند.
ساختار استاندارد DIN 2353 و ISO 8434-1
استاندارد DIN 2353 سه سری اصلی دارد:
- سری LL (Light Light) – برای فشارهای پایین (تا 150 بار)
- سری L (Light) – برای فشارهای متوسط (تا 400 بار)
- سری S (Heavy) – برای فشارهای بالا (تا 800 بار)
شرکت پارس هیدرولیک با تکیه بر فناوری‌های نوین آهنگری و استفاده از فولاد آلیاژی دقیق، توانسته است در مقایسه با مقادیر پایه استاندارد ISO، تا ۶۰٪ افزایش فشار کاری مجاز را برای اتصالات خود در سری‌های L و S ارائه دهد.
جدول سایزبندی اتصالات هیدرولیک (DIN 2353)
در جدول زیر، سایز بیرونی لوله (OD)، نوع رزوه‌ی مهره و فشار کاری برای هر سری درج شده است. مقادیر برگرفته از داده‌های مستند کاتالوگ پیمایش‌شده‌ی پارس هیدرولیک هستند که بر پایه‌ی تست‌های فشاری جدید در کدهای سال ۲۰۱۳ به بعد تنظیم شده‌اند.
جدول شماره 1 – سری L (Light Series)
| قطر خارجی لوله (mm) | نوع رزوه (Metric) | فشار کاری (ISO 8434-1) Bar | فشار کاری (پارس هیدرولیک) Bar | سایز مهره (mm across flat) |
|---|---|---|---|---|
| 6 | M12x1.5 | 250 | 500 | 14 |
| 8 | M14x1.5 | 250 | 500 | 17 |
| 10 | M16x1.5 | 250 | 500 | 19 |
| 12 | M18x1.5 | 300 | 400 | 22 |
| 15 | M22x1.5 | 300 | 400 | 27 |
| 18 | M26x1.5 | 300 | 400 | 32 |
| 22 | M30x2 | 150 | 250 | 36 |
| 28 | M36x2 | 150 | 250 | 41 |
| 35 | M45x2 | 150 | 250 | 50 |
| 42 | M52x2 | 150 | 250 | 60 |
نکته: سری L برای اکثر سیستم‌های هیدرولیکی صنعتی و ماشین‌آلات متحرک استفاده می‌شود.
جدول شماره 2 – سری S (Heavy Series)
| قطر خارجی لوله (mm) | نوع رزوه | فشار کاری (ISO 8434-1) Bar | فشار کاری (پارس هیدرولیک) Bar | سایز مهره (mm) |
|---|---|---|---|---|
| 6 | M12x1.5 | 650 | 800 | 14 |
| 8 | M14x1.5 | 650 | 800 | 17 |
| 10 | M16x1.5 | 650 | 800 | 19 |
| 12 | M18x1.5 | 520 | 630 | 22 |
| 14 | M20x1.5 | 520 | 630 | 24 |
| 16 | M22x1.5 | 420 | 630 | 27 |
| 20 | M27x2 | 300 | 420 | 32 |
| 25 | M33x2 | 300 | 420 | 36 |
| 30 | M42x2 | 300 | 420 | 46 |
| 38 | M52x2 | 300 | 420 | 60 |
این مقادیر نشان‌دهنده‌ی ارتقاء چشمگیر نسبت به حداقل الزامات ISO 8434-1 هستند که نتیجه‌ی کیفیت متالورژیکی بالای فولادهای آلیاژی مورد استفاده در خطوط تولید پارس هیدرولیک است.
جدول فشار کاری مجاز بر اساس جنس مواد
فشار کاری مجاز در اتصالات نه‌تنها به سری (L یا S) بلکه به جنس بدنه نیز بستگی دارد. بر اساس تست‌های هیدرواستاتیک درج‌شده در مستندات فنی، مقادیر تقریبی به صورت زیر است:
| جنس اتصال | محدوده دمایی کاری (°C) | ضریب اطمینان | فشار کاری مجاز نسبی (%) |
|---|---|---|---|
| فولاد کربنی (C45) | -40 تا +120 | 4:1 | 100٪ |
| فولاد ضد زنگ 1.4571 | -60 تا +200 | 4:1 | 90٪ |
| برنج صنعتی | -40 تا +120 | 4:1 | 60٪ |
| آلومینیوم آلیاژی | -30 تا +100 | 3:1 | 40٪ |
جدول گشتاور بستن (Torque Table)
بستن اتصالات با گشتاور کمتر از مقدار استاندارد ممکن است سبب نشتی شود، و بستن بیش از حد می‌تواند رزوه‌ها را تغییر شکل داده یا باعث ترک‌خوردگی در مهره شود. جدول زیر گشتاور پیشنهادی پارس هیدرولیک را برای مونتاژ طبق DIN 2353 ارائه می‌کند.
| سایز لوله (mm) | سری L (Nm) | سری S (Nm) |
|---|---|---|
| 6 | 25 | 30 |
| 8 | 30 | 40 |
| 10 | 45 | 70 |
| 12 | 60 | 100 |
| 14 | – | 120 |
| 15 | 70 | – |
| 16 | – | 160 |
| 18 | 100 | – |
| 20 | – | 200 |
| 22 | 120 | – |
| 25 | – | 270 |
| 28 | 150 | – |
| 30 | – | 320 |
| 35 | 210 | – |
| 38 | – | 380 |
| 42 | 260 | – |
توصیه‌ی مهم: همیشه از آچار گشتاورسنج کالیبره‌شده استفاده کنید و در صورت استفاده مجدد از اتصال بازشده، اورینگ جدید نصب نمایید.
جدول تبدیل سایز رزوه و لوله
در بسیاری از پروژه‌ها، نیاز است بین استانداردهای مختلف (BSP، NPT، Metric) تطبیق داده شود. جدول زیر یک راهنمای سریع است:
| استاندارد رزوه | نوع دنده | زاویه (°) | محدوده سایز متداول | معادل در DIN 2353 |
|---|---|---|---|---|
| BSPP (G) | مستقیم (Parallel) | 55° | 1/8” تا 2” | متری موازی (Metric Parallel) |
| BSPT ® | مخروطی (Tapered) | 55° | 1/8” تا 2” | متری مخروطی (Metric Taper) |
| NPT | مخروطی آمریکایی | 60° | 1/8” تا 2” | BSPT با اصلاح زاویه |
| UNF/UN-2A | مستقیم | 60° | 7/16” تا 1-5/16” | اتصال سبک JIC SAE J514 |
| ORFS | صاف – اورینگی | 0° | 9/16” تا 1-7/8” | DIN EO-2 / B4 |
نکات حیاتی در خواندن جدول‌های استاندارد
- قطر خارجی لوله (OD) همیشه مبنای طبقه‌بندی است، نه قطر داخلی.
- شدت فشار مجاز باید بر اساس جنس اتصال و نوع سیال تعیین شود.
- گشتاورهای توصیه‌شده برای مونتاژ اولیه هستند؛ در بازبستن مجدد، ممکن است کمتر نیاز شود.
- سری S برای فشار بالا و لوله ضخیم‌تر طراحی شده و نباید با L جابجا شود.
- اتصالات تولیدی پارس هیدرولیک از نظر مقاومت فشاری، طبق کاتالوگ رسمی، فراتر از مقادیر ISO 8434-1 عمل می‌کنند.
فرآیند تست و تأیید کیفیت اتصالات در پارس هیدرولیک
هر اتصال پیش از عرضه به بازار، چند مرحله‌ی کنترل و آزمون را طی می‌کند:
- آزمون فشار ترکیدگی (Burst Test) تا ۱.۵ برابر فشار کاری اسمی؛
- آزمون نشت هیدرواستاتیک (Leak Test) با هوای فشرده و روغن؛
- آزمون اسپری نمک (Salt Spray Test) تا ۵۰۰ ساعت برای پوشش Zinc-Nickel؛
- کنترل تلرانس ابعادی با دستگاه سه‌مختصاتی CMM؛
- تأیید انطباق با DIN 2353 / ISO 8434-1 توسط بخش کنترل کیفیت.
مزایای استفاده از جداول پارس هیدرولیک در طراحی و مونتاژ
- دسترسی سریع به اطلاعات فنی دقیق برای انتخاب صحیح اتصال.
- جلوگیری از نشتی با رعایت گشتاور و فشار مجاز مطابق جدول.
- کاهش زمان نصب و افزایش عمر مفید سیستم.
- همخوانی کامل با استانداردهای بین‌المللی و پروژه‌های نفت، گاز، فولاد و ماشین‌سازی.
جمع‌بندی
جدول استاندارد اتصالات هیدرولیک، نه‌تنها یک سند فنی بلکه یک نقشه‌ی ایمنی برای کل سیستم هیدرولیک است. مهندسان و تکنسین‌هایی که این جداول را درست تفسیر و به‌کار می‌گیرند، می‌توانند سیستم‌هایی بدون نشتی، بادوام و مطابق الزامات بین‌المللی طراحی کنند.
پارس هیدرولیک با تکیه بر تجربه، ماشین‌کاری دقیق و رعایت کامل استانداردهای DIN 2353 و ISO 8434-1، اتصالاتی تولید می‌کند که قابلیت تحمل فشار تا ۸۰۰ بار را دارند و در صنایع نفت، گاز، فولاد، معادن و دریایی با اطمینان کامل مورد استفاده قرار می‌گیرند.
پرسش و پاسخ متداول (FAQ)
۱. تفاوت سری L و S در اتصالات هیدرولیک چیست؟
سری L برای فشارهای متوسط و لوله‌های نازک‌تر طراحی شده، در حالی‌که سری S مخصوص فشار بالا و لوله‌های ضخیم‌تر است.
۲. آیا می‌توان از اتصالات سری L به جای S استفاده کرد؟
خیر. هر کدام برای ضخامت لوله خاصی طراحی شده و استفاده نادرست می‌تواند باعث نشتی یا ترکیدگی شود.
۳. فشار کاری واقعی چقدر با فشار مندرج در جدول فرق دارد؟
جدول فشار کاری، حداکثر فشار مجاز در شرایط کاری پیوسته است. در تست‌ها، اتصالات پارس هیدرولیک تا ۱.۵ برابر فشار جدول بدون نشتی مقاومت نشان می‌دهند.
۴. آیا اتصال Stainless Steel نیاز به گشتاور خاصی دارد؟
بله، به دلیل سختی بالاتر ماده، گشتاور بستن در فولاد ضد زنگ معمولاً ۱۰–۱۵٪ بالاتر از فولاد کربنی توصیه می‌شود.
۵. چطور جدول DIN 2353 را با جدول ISO 8434-1 تطبیق دهیم؟
استاندارد ISO 8434-1 در واقع معادل بین‌المللی DIN 2353 است. مقادیر سایز و رزوه در هر دو یکسان‌اند، تنها در تلرانس مواد تفاوت‌های جزئی وجود دارد.
✅ این مقاله به طور اختصاصی توسط نویسنده محتوای صنعتی پارس هیدرولیک تدوین شده است.
